hoe doe ik dat..?

Geplaatst op mei 2, 2023mei 2, 2023 door Rian — Geef een reactie

Verleden naar het heden

Zoals sommigen van jullie wel weten werk ik al jaren als vrijwilliger op Middeleeuws erf De Bergkamp in Amersfoort. En met veel plezier help ik daar met organiseren van de vroeg middeleeuwse markt, de ambachtsdagen en de thema weekenden. Al heel lang zat het idee in de pijplijn om eens een workshopweekend op het erf te organiseren met verschillende soorten workshops die voor iedereen toegankelijk zouden zijn, meestal is dat namelijk alleen maar voor de deelnemers aan de weekenden en niet voor de bezoekers. Dit jaar is dat dan eindelijk zover!

We hebben het ‘Verleden naar het heden’ genoemd en het vindt plaats op 10 en 11 juni 2023 op het middeleeuwse erf. En hele mooie passende en bijzondere locatie. De hele dag zal het erf gonzen van bedrijvigheid, er is koffie en thee en we zullen zorgen voor een lunch. Er zijn 5 verschillende workshops te volgen: plantaardig verven, bronsgieten, glazen kralen maken boven een leemoven, houten lepels snijden, borduren met de bayeuxsteek en naaldbinden. Ik zit erover te denken om van mijn workshop een combi te maken. Naaldbinden in de Oslosteek, dat is weer eens wat anders, en dan na de lunch aan de slag met een Bayeux pakketje. .. Het is nog in ontwikkeling 🙂

Wil je alvast een vrijblijvende reservering maken of wat meer informatie lospeuteren? Stuur me dan een mailtje via info@skapacrafts.nl. Meer info het weekend in het algemeen vind je hier.

Geplaatst op oktober 5, 2022 door Rian — Geef een reactie

Workshop vrije hand borduren

Een steekje hier, een steekje daar… toch nog een draadje van die ene kleur, en dan nog een van net een tintje lichter. Hé, als ik nou hier dat steekje doe, dan is het net alsof het vachtje wollig is. Borduren met de vrije hand is als schilderen met een draadje. Alles kan, je naald is je penseel.

Tijdens de workshop borduren nemen we eerst een aantal veel voorkomende steken door en oefenen we die op een proeflapje. We kijken ook even naar wat bijzondere steken. Dan starten we met een zelf gekozen patroon. Dat mag er een van mij zijn, maar als je iets anders wil zet ik het graag voor je over op stof. Alle kleuren wol die ik heb zijn voorradig, aan het einde kies je zelf 5 klosjes uit om mee te nemen. Je krijgt ook een handout van de steken, een borduurring en linnen mee.

Op zondag 16 oktober 2022 van 13.00 tot 16.00 bij mij thuis in Zutphen.
Opgeven kun je hier.

Geplaatst op mei 14, 2019 door Rian

Birka pet type B (aka panelpet)

Banner ambachtenmarkt, te Amersfoort

Met de ambachtenmarkt op de Schothorst (Middeleeuws Erf De Bergkamp) in het vooruitzicht ontstond het plan om eens wat anders te gaan doen; een soort miniworkshop Birka petjes maken. Echte viking mutsen.

Het patroon was er al en stof en garen genoeg, geen punt. Nog even een kleine handleiding. Maar dan kan ik het toch niet laten om er wat dieper in te duiken. En dan komt er ineens info boven water wat ik eigenlijk niet had zien aankomen.

Laat ik beginnen bij het begin.

Birka is een van de belangrijkste en bekendste historische vindplaatsen als het gaat om archeologische vondsten uit het Vikingtijdperk. Het was een stad op het Zweedse eiland Björkö, met naar schatting zo’n 500 tot 1000 inwoners in haar hoogtij dagen. Tussen 750 en 975 was Birka onderdeel van een uitgebreid netwerk van handelsplaatsen die een duidelijk stempel hebben gedrukt op de ontwikkeling van Europa. Goederen vanuit heel Scandinavië, Finland, Centraal en Oost Europa werden hier verhandeld. De grootste opgravingen vonden hier plaats tussen 1871 en 1895, geleid door Hjalmar Stolpe. Hij ontgroef c. 1100 graven. Textielvondsten kenden toen nog weinig belangstelling. De textielfragmenten zijn later geanalyseerd door Agnes Geijer in 1938 en opnieuw door Inga Hägg in 1974 en 1986.

Hägg beschrijft in Fornvännen (Birkas orientaliska praktplagg, Inga Hägg, nr. 78, 204-223) dat er twee typen petten/ mutsen zijn gevonden. Type a, van het puntige soort (ander verhaal) en type B. Daarover schrijft ze, vertaald uit het Zweeds: Another hat, type B, was found in maybe six of the graves. This was rounded over the head and had decorated borders of drawn and spun silver wire. Dus niets over het gebruikte materiaal of de constructie. Zover mij bekend is er verder geen onderzoek naar gedaan. Wat volgt is een mooi verhaal over gelegde linken met in de hoofdrol een oude kit guide van een Zweedse re-enactmentgroep, een aantal musea met voorbeelden, vrij recente Zweedse klederdracht met ook zo’n petje en Oosterse invloeden.

Dat laatste blijkt interessant. In het Oosten is de ‘skull cap’ of ‘panel hat’ namelijk wel teruggevonden.

A.A. Ierusalimskaja, Die Gräber der Moshchevaja Balka: Frühmittelalterliche Funde an der Nordkaukasischen Seidenstrasse. Editio Maris, Munich 1996.

De graven van Moshchevaya Balka liggen hoog in de Caucasus. De vondsten worden toegedicht aan het Alanic cultuur, 8^ste tot de 10^de eeuw. De vindplaats lag in de buurt van de zijde route. Nu is het bekend dat Birka veel Oosterse invloeden kende, maar voldoende voor een petje zoals deze?

Ik kwam ook nog de Tollund man tegen. Dat is iets verder terug, IJzertijd, maar wel wat meer in de regio; Denemarken.

Tollund man bog body, with skin cap 220-40 v. Chr. Silkeborg Museum, Denemarken. Foto: Science Photo Library E439/0015

Dus, om even samen te vatten. Er is iets gevonden wat door de archeologen is aangeduid als een ronde, over het hoofd gevormde pet. Het is niet bekend hoe de constructie was. Uit dezelfde tijd is een eind verderop wel een dergelijk petje, met het patroon zoals nu in gebruik, bekend. Dichterbij in afstand ook, maar dan weer een aantal eeuwen eerder. Er is geen echt hard bewijs. Maar om nou te zeggen dat het absoluut niet kon…

Textiel archeologie. Ravensburgerpuzzels zijn er niks bij.

Door naar het praktische deel.

Wij maken een 4 panelen pet.

1 paneel, c. 16 cm breed en 21 cm hoog voor volwassen maat met naadtoeslag

Zaak is om de panelen per twee aan elkaar te naaien. Je kan daarvoor de volgende steken gebruiken. De running stitch is historisch verantwoord, over de stiksteek bestaat wat discussie. De stiksteek is meer werk, maar ook steviger.

Stiksteek, van 1 naar 2 naar 3 en naar 1

Daarna leg je de 2 x 2 panelen op elkaar en naai je ineens half rond.

Voor het mooi en de stevigheid leg je de binnennaden plat met een whipstitch.

Zoom leggen aan de onderkant. Daarvoor kun je ook de whipstich gebruiken.

Tadaa!

Optioneel: Een decoratief bandje, bijvoorbeeld een kaartweefband zoals in het voorbeeld. In Birka vond men redelijk wat posament. Dat is een versiering is gemaakt van zilver, brons of gouddraad. De draden zijn gedraaid om een stoffen kern, los of in met 2 in een spiraal. Ze werden in patronen of figuren gedraaid en op kleding genaaid.

Ik wens je een lekker warm hoofd toe 🙂

Geplaatst op oktober 10, 2018 door Rian

Avonturen in rood en oranje

Twee weken geleden was ik op het verfweekend van de middeleeuws erf Schothorst in Amersfoort. Met een aantal mensen hebben we op zaterdag en zondag geverfd met uienschillen, indigo en meekrap. Ik heb met op zaterdag vooral op de indigo gericht omdat het bewerkelijk verfrecept is waar je goed op tijd en dergelijke moet letten. Zo’n uienschil bad stelt in vergelijking niet veel voor, dat zet ik dan op, kook de kleur uit de schillen en voeg de wol toe. Hoe meer schillen en hoe langer het bad hoe donkerder de kleur tot een mooi diep okergeel. Jammer dat het niet erg kleurvast is, maar dat schijnt sowieso lastig te zijn met geel. Maar opnieuw verven is vrij eenvoudig dan.

Maar over dat meekrap bad. Er zaten een aantal stroken zijde in, maar tegen de verwachting in, want zijde verft meestal erg snel en goed, kwamen deze niet veel verder dan een midden oranje kleur. Terwijl een streng wol mooi rood werd. Het lag dus niet aan de hoeveelheid meekrap. Een ander stukje zijde van andere kwaliteit werd ook mooi rood. Dus we hielden het erop dat het met de stof te maken had.

De volgende dag regende het de hele dag. In plaats van een vuurplaats vol met ketels zetten, werken we met 1 keteltje op onder het afdak. Wol voorbeitsen, meekrap afwegen, en alles in de ketel. Na 3 uur midden oranje. Eenmaal thuis en goed uitgespoeld nog lichter dan aanvankelijk leek. Wat was hier nou gebeurd? Waarom werd de streng wel rood en de lap niet?

Getriggerd pakte ik de boeken erbij. Ik had Wild Color van Jenny Dean al even op de plank liggen, maar vond nu tijd om hem te lezen. Prachtig en leerzaam boek (ik heb er een apart stukje over geschreven, zie onder de categorie boeken, absolute aanrader) en ik raakte gemotiveerd. Een week erna stond ik weer achter de ketels, maar nu in mijn eigen keuken.

Volgens Dean had ik de wollen lap moeten wassen. Geef toe, heb ik niet gedaan, het was een impulsieve actie. En beitsen in aluin. Dat is wel gebeurd, al had het wat langer gekund weet ik nu. Maar goed, ik maakte een nieuw verfbad meekrap, woog naar verhouding meer af en deed er een handvol soda bij. De natte wol in het bad, en gaan.

Koperen ketel
480 gram wol / 325 gemalen meekrappoeder
60 gram soda

Gedurende het weekend stookte ik de ketel 3 keer op.
1,5 uur – 70- 95 graden (te heet! niet opgelet, suf!)
3 uur – 50-70 graden
4 uur – 50- 70 graden

Ik heb de wol er niet uitgehaald, alleen gezorgd dat deze zo goed mogelijk onder water lag. In totaal heeft de wol er van zaterdagmiddag half 4 tot maandagavond half 8 in de ketel gezeten.

Maandagavond was het tijd voor het nabeitsen. Op de foto hierboven zie je de resultaten.

1 = de wol na het eerste meekrap bad in Amersfoort
2 = de wol na het tweede bad bij mij thuis
3 = met een koude nabeits van ammoniak en kraanwater
4 = warme nabeits van 10 min met ijzersulfaat en kraanwater
5 = koude nabeits van kraanwater en azijn

Ik vind 3 het beste gelukt, dat is mijn beoogde rood. De wol kwam mooi uit het bad, maar de nabeits gaf het wat meer warmte en diepte. Lastig te zien op de foto, maar maakt wel degelijk een verschil. Het ijzerbad is bruin geworden, geen verkeerde kleur al had er wat meer rood in mogen blijven. Ik heb wat strookjes korter dan 10 minuten gedaan, maar dat maakte niet veel uit. Bad is niet warmer dan 65 graden geweest, De nabeits met azijn ben ik niet weg van, het is een flets stukje stof wat over is gebleven, qua kleur tussen het eerste en tweede bad in.

Maar, ik was nog niet klaar…Wol en linnen genoeg, dus waarom niet nog wat meer uitproberen.

Met het boek van Dean in de hand nam ik een meter linnen. Eerst wassen, warm stoken in een grote emaille ketel met soda en afwasmiddel, en dat 24 uur laten staan. Dan stap 1 van het voorbeitsen. Van een ander project had ik nog galnoten, een natuurlijke bron van tanine. Afwegen, koken, wachten, linnen in tanine aftreksel. Weer 24 uur wachten. De tanine kleurde van lichtbruin naar zwart in die tijd, heel apart. Stap 2 van het voorbeitsen, aluin in combinatie met soda. Beide oplossen in heet water en bad van maken. Linnen erbij, uurtje op circa 70 graden houden en laten afkoelen, weer 24 uur verder. Stap 3 werd een exacte herhaling van stap 2, zonder het linnen veel te spoelen. Voorts de ph waarde van het water gemeten, die was goed en toen een meekrapbad gemaakt in een grote emaille ketel en daar de uitgespoeld lap linnen aan toegevoegd. Uurtje stoken tot 60 graden, af laten koelen en 3 dagen laten staan.

Tegelijkertijd had ik een meter wol. Wassen in de machine op een wolwasprogramma met afwasmiddel. Dan voorbeitsen met aluin, verwarmen en afkoelen en 24 uur laten staan. Vervolgens in het meekrapbad. Opstoken tot 60 graden en weer laten afkoelen, en 4 dagen laten staan. Hierna nog het nabeitsen. Ik ben er druk mee geweest, maar wat ontzettend leuk was het weer.

1 / Voorbeits in ijzer, 3 dagen koud meekrapbad, nabeits in ammoniak (koud) (in werkelijkheid is de wol iets rozer dan op de foto)
2/ oorspronkelijke kleur, een helder oranje
3 / nabeits in ammoniak (koud)
4 / nabeits in kopersulfaat (warm)
5 / nabeits in kopersulfaat (warm) en tweede nabeits in ammoniak
6 / nabeits in ijzersulfaat (warm)
7 / nabeits in ijzersulfaat (warm en tweede nabeits in ammoniak (koud)

Wat me opviel was de heldere oranje kleur die er uit het oorspronkelijke bad kwam. Ik had juist donkerder verwacht. Maar zo helder had ik zelf nog niet eerder geverfd. Wat ook opvallend was dat nr 1 veel donkerder had moeten worden, en nu juist als lichtste uit de bus kwam. Deed ik het staaltje er te laat in? De opwarming was al geweest dus ze heeft alleen een koud bad gehad.. Of was de werkzame meekrap reeds door zijn grootste ‘verf kracht’?

Het linnen was erg interessant. Na een intensieve voorbeits is dit het resultaat.

1 / Koud nabeits bad met azijn
2 / oorspronkelijk uit het bad
3 / nabeits met kopersulfaat (warm)
4 / nabeits met ijzersulfaat (warm)

Ik stond echt te kijken van de kleuren uit het koper en ijzer bad… =D

Ook hier heb ik overigens een dubbele nabeits gedaan, maar dat had eigenlijk weinig effect.

Prachtig hé, al die kleurtjes.. Ik wil eigenlijk nog wel meer 😉

Kijk voor de precieze recepten dat boek van Dean eens na. Ze heeft ook een erg uitgebreide site.

Geplaatst op oktober 4, 2018 door Rian

Workshop naaldbinden

Afgelopen maart heb ik op Erve Eme in Zutphen aan de vrijwilligers van dit prachtige erf een workshop naaldbinden mogen geven. Heel erg leuk om te doen! Kort daarop kwam de vraag of ik dat niet nog eens kon doen, maar dan elders. Nou ja, graag! Nu het drukke marktseizoen achter de rug is ben ik spijkers met koppen aan het slaan en krijgt de volgende workshop vorm; pakketje met materialen, hoe ver is het, wat breng ik voor lekkers mee bij de thee… 😉

Mocht je nou denken: ‘Dat lijkt me ook leuk… Dat boekje is aardig, maar ik krijg het net niet onder de knie.’ Of ‘Ik heb geen idee waar je het over hebt maar wil het graag leren want ik werk zo graag met wol’. Of wat dan ook maar.. Stuur dan een mail, dan kunnen we kijken wat ik voor je kan doen.

Geplaatst op december 15, 2016 door Rian

Oh Dolly II / upcycle plastic poppen

Kennen jullie Sonia Singh? Ze is van Tree Change Dolls. Ze upcycled vergeten en beschadigde poppen en geeft ze een nieuw poppenleven. Prachtig om te zien! Ze heeft flimpjes op youtube, tumblr pagina, een facebook pagina, echt leuk om eens te kijken.

Ik was al even met haar werk bekend en vond het erg mooi wat ze deed, maar voor mij, ach, ik heb nog zoveel projecten liggen.

Maar een combinatie van verschillende factoren, een internetonderzoek voor werk, een paar gelezen artikelen, mijn eigen dochter, het feit dat ik zelf veel met dit soort poppen speelde, maakte dat ik me omdraaide enige tijd geleden in de kringloop, en uit de bak barbies twee naakte dames uitkoos en meenam.

Sonia is heel open over haar methodes en werkwijze, en ook elders op het www kun je van alles vinden over hoe deze poppen te restylen, make underen of upcyclen.

En tot nu toe is het erg eenvoudig. De make up haal je eraf met nagellak remover. Ik heb inmiddels ontdekt dat de goedkoopste (met de meeste aceton) het beste werkt. Twee kleine watjes op de ogen leggen, voorzichting wrijven en je komt meteen een heel eind. Probeer niet meteen alles in een keer weg te vegen, dat levert vooral een hoop gesmeer op. Ook lippen krijg je hier normaal mee, hoofdje even samenknijpen zodat je er goed bij kan.

Haar was bij mij een kwestie van wassen, conditioner erin en uitkammen. Goed heet water schijnt te helpen bij kroesend haar, maar dat heb ik nog niet getest.

Ontdaan van make up. Acuut veel vriendelijker.

En dan een nieuw gezichtje. Dat is even gedoe en zoeken naar juiste grote. Ik gebruikte acrylverf en een klein penseeltje. Mooie is, ben je niet tevree, dan begin je zo opnieuw. Afwerken met een acryllak als je klaar bent, de matte variant.

En dan de kleertjes!

Op mijn pinterest bord Oh Dolly II (Oh Dolly is voor de waldorfpoppen) staan allerlei tips en trucs, daar is het makkelijk zoeken naar patroontjes.

Deze zijn mijn eerste twee poppen. Inmiddels heb ik me aan een drietal echte Bratz gewaagd, via marktplaats aangeschaft. Gisteren voor het eerst oogoo gemaakt om schoenen mee te vormen, wat erg leuk was, ware het niet dat alles onder het maismeel zat… Wanneer af volgen foto’s!